Varnasan
Prosesinize En Uygun Vanayı Nasıl Seçebilirsiniz?
  • 23 Feb 2024

Doğru valfi seçmek prosesinizin verimliliği, kalitesi ve güvenilirlik gibi birçok faktörü etkilediğinden çok önemli bir konudur. Bu yazımızda prosesinize en uygun vanayı nasıl seçebileceğinizi inceleyeceğiz.

Valf ne demektir?

Valfler, bir hidrolik veya hava sistemindeki bir sıvının akışını ve basıncını kontrol eden mekanik cihazlardır. Sıvıları, gazları, buharları, çamurları vb. taşıyan boru sistemlerinin temel bileşenleridir.
Manuel, pnömatik, elektrikli, vb. gibi her biri farklı özelliklere, kapasiteye ve kullanımlara sahip birçok farklı tipte vana mevcuttur. 

Bir vana nasıl seçilir?

Valfinizi seçmeden önce, ne için kullanılacağını belirlemeniz gerekecektir. Bir sıvıyı regüle etmek veya akışını durdurmak için mi kullanılacağını saptamanız gerekmektedir.

Daha sonra proseste dolaşacak akışkanın türünü doğrulamak gerekir: gaz mı yoksa sıvı mı? Ortam aşındırıcı, kimyasal olarak nötr, bir gıda ürünü veya özel hijyen koşulları gerektiren tıbbi bir sıvı mı?

Vananın çalışma sistemi söz konusu olduğunda, gücün manuel mi yoksa otomatik mi olduğunu bilmek önemlidir. Bir durumda vanayı çalıştırmak için sahada birisinin bulunması gerekirken, diğer durumda vana örneğin bir kontrol istasyonundan uzaktan çalıştırılabilir.

Son olarak, özellikle kaynak yapılması, flanşlara cıvatalanması veya vidalanması gerekiyorsa, vananın sisteme nasıl entegre edileceğini ve kullanılan montaj veya kurulum türünü bilmek önemlidir.

Bu farklı unsurları belirledikten sonra, tesisatınızın teknik özelliklerine, özellikle vananızın boyutlarını belirlemenizi sağlayacak akış ve basınca odaklanabilirsiniz.

Valfinizin boyutları nasıl hesaplanır?

Bir vananın boyutunu belirlemek için parametreler:

• basınç

• sıcaklık

• akış hızı

• çap

Bir vananın boyutlarını hesaplamak için devrenin çalışmasıyla ilgili parametreleri bilmeniz gerekir. 

Basınç, bir yandan vananızın boyutunun küçük olmaması ve vananın sızıntı veya çatlama sorunlarına maruz kalmaması için, diğer yandan da aşırı boyutlandırılmasının önlenmesi için dikkate alınması gereken önemli bir faktördür.

Çalışma sıcaklığını, yani akışkan sıcaklığını ve ayrıca valf gövdesi etrafındaki ortam sıcaklığını belirlemeniz gerekir. Bu koşullar altında çalışacak şekilde tasarlanmış bir vanayı seçebilmek için, özellikle gövde, kapatma sistemi ve sızdırmazlık parçalarının imalatında kullanılan malzemeler açısından, vananın maruz kalması gereken aşırı sıcaklıkların bilinmesi önemlidir. 

Çalışma basıncı, yani akışkanın vana içinde dolaştığı basınç.

Akışkan akış hızı ve debisi. Debi ve nominal hız, özellikle bu debiyi düzenlemek için kullanılacaksa, uygun vanayı seçmenize yardımcı olacak temel unsurlardır. Akış faktörü (Kv), vananın nominal akış hızının hesaplanmasını sağlayan, üretici tarafından tanımlanan teorik bir değerdir. Dakikada litre (l/dak) veya saatte metreküp (m3/h) olarak belirtilebilir. Valf üreticileri, istenen debi ve nominal çapa göre bu faktörü belirlemek için çizelgeler sunar.

Vananın bulunduğu devrenin nominal çapı (DN). Bu, tesisatın dengesiz çalışmasına yol açabilecek şekilde vana boyutunun aşırı büyük olmasını veya önemli bir basınç düşüşüne ve vanada hızlı hasara yol açabilecek şekilde küçük boyutlandırmayı önlemek için hayati önem taşır.

Başlıca vana türleri nelerdir?

İhtiyaçlarınıza az çok uyarlanacak farklı tipte vanalar vardır. Bir akışkanın sirkülasyonunu durdurmak istiyorsanız, küresel vana, bıçaklı sürgülü vana veya sürgülü vana gibi bir shut-off vanası seçmenizi öneririz.

Bir akışkanın debisini kontrol etmek istiyorsanız, iğneli vana, glob vana, pistonlu valf veya kelebek vana gibi iyi kısma sağlayan bir kontrol valfi seçmek daha iyi olacaktır.

Valf seçimi aynı zamanda akış hızına, basınca ve taşınan sıvının türüne de bağlıdır çünkü bunlar valfin yapıldığı malzemeleri belirleyecektir.